Jelaskan peranan Piagam Madinah terhadap
keutuhan negara Islam Madinah
A..Pengenalan
-Piagam Madinah merupaka
perlembagaan bertulis pertama di dunia. Mengandungi 10 bab dan 47 fasal.
-Digubal oleh Nabi Muhammad SAW
berasaskan Quran dan sunnah
-Piagam ini memainkan peranan
penting sebagai dasar pemerintahan dalam konteks masyarakat majmuk. Antara
peranan tersebut ialah;
B.Isi –Isi Penting
1. Menyatupadukan penduduk
-Melalui Piagam Madinah
orang-orang Muhajirin dan Ansar dipersaudarakankan. Seterusnya pula masyarakat
Islam dan Yahudi disatukan membentuk ummah
-Piagam ini telah membentuk
ukhwah masyarakat Islam Madinah iaitu Muhajirin dan Ansar.
2. Menyelesaikan masalah
penduduk.
-Piagam ini telah banyak
menyelesaikan masalah penduduk Madinah seperti perbalahan di antara puak Aus
dan Khazraj
-Melalui sahifah ini masalah yang
ditimbulkan oleh masyarakat dapat diselesaikan apabila mereka mencabulinya dan
telah membawa kepada penyingkiran Yahudi dari Kota Madinah.
3. Dasar umum pemerintahan Negara
-Piagam Madinah telah
menggariskan Nabi Muhammad s.a.w sebagai pemimpin, kebebasan beragama,
perpaduan , pertahanan,kepatuhan terhadap perlembagaan dan sebagainya
4
-Segala yang termaktub dalam
perlembagaan tersebut telah diamal dan dipatuhi oleh pemimpin dan rakyat. Ini
telah melancarkan pemerintahan negara.
-Contohnya dari segi pertahanan
penduduk Madinah bersatu mempertahankan Negara dari ancaman Musyrikin Makkah.
4. Menjadikan Madinah negara
berdaulat dan berpelembagaan
- Piagam ini menjadikan Madinah
sebuah negara berdaulat dengan dipimpin oleh Nabi Muhammad s.a.w, mempunyai
rakyat berbilang bangsa,berlokasi di Kota Madinah dan mempunyai perlembagaan
yang lengkap dan bertulis.
-Pengiktirafah kedaulatan Madinah
diakui oleh Musyrikin Makkah melalui Perjanjian Hudaibiyah.
5. Melaksanakan syariat Islam
-Selepas piagam ini digubal
pelaksanaan syariat Islam semakin lancar. Pelaksanaan syariat Islam bukan
terhadap agama sahaja malah tertumpu pula kepada ekonomi antaranya seperti
pengharaman terhadap riba, zakat, jizyah dan baitul mal.
-Aspek sosial pula ialah antara
yang dilaksanakan ialah pengharaman terhadap arak, kejiranan,hubungan antara
kaum.Contohnya Rasulallah melawat orang Yahudi yang sakit dan mengusung jenazah
orang Yahudi yang meninggal dunia.
C. Kesimpulan
-Piagam Madinah merupakan asas
kepada kemunculan Kerajaan Islam Madinah yang diasaskan oleh Nabi Muhammad
s.a.w
-Piagam Madinah memainkan peranan
penting dalam menyatu dan menyelesaikan masalah penduduk yang berbilang kaum.
Soalan 3.
Huraikan pelaksanaan sistem
percukaian pada zaman Khalifah Abbasiyah dari abad ke 9 hingga abad ke 11 masihi.
PENDAHULUAN
Pada zaman Khalifah Abbasiyah ,wujud dua buah diwan (jabatan)
utama iaitu Diwan alJund (Jabatanketenteraan) dan Diwan al- Kharaj (Jabatan
Percukaian). Selainitu, wujud juga pelbagai diwan lain
seperti Diwan al-Rasa’il, al-Khatam, al-Barid, al-Azimmah, as-Sawafi,alSirrdan
lain-lain. Setiap diwan diketuai seorang pegawai tadbir yang bertanggung jawab
menjalankan urusan tertentu mengikut
keperluan negara. Pelaksanaan cukai pada zaman kerajaan Abbasiyah meliputi
sumber utama iaitu kharaj, jizyah dan usyur. Kharaj merupakan cukai yang
dikenakan oleh pemerintah Islam terhadap pemilik tanah yang ditakluki oleh
tentera Islam. Jizyah adalah cukai perlindungan yang dikenakan terhadap
golongan bukan islam (zimmi) sebagai balasan kepada jaminan perlindungan daripada
negara Islam ke atas nyawa ,harta dan amalan agama mereka. Usyur merupakan
cukai perniagaan yang dikenakan kepada semua peniaga Islam dan bukan islam
apabila mereka menjalankan perniagaan dalam negara Islam.
Pelaksanaan sistem percukaian
zaman Khalifah Abbasiyah adalah dengan
1) Penubuhan Diwan al- Kharaj
Diwan al-Kharaj merupakan Jabatan
Percukaian Negara yang mengendalikan semua perkara yang berkaitan dengan
pentadbiran cukai tanah yang mengeluarkan hasil pertanian. Jabatan ini diketuai
oleh seorang pegawai yang berkuasa melantik wakil-wakil pemungut cukai dan
menentukan jumlah cukai mengikut keadaan dan kawasan tertentu. Pegawai ini juga
bertanggung jawab memastikan semua pihak mematuhi peraturan dan pelaksanaan
kutipan cukai berkenaan. Penubuhan jabatan ini bertepatan dengan situasi semasa
memandangkan sector pertanian merupakan bidang yang diceburi oleh majority
penduduk.Hasil pungutan kharaj yang diperolehi begitu besar dan dianggap
penyumbang utama baitumal negara.Dengan kata lain, sector pertanian menjadi
nadi jentera pentadbiran kerajaan Abbasiyah. Pada zaman khalifah al-Mahdi,
beliau menubuhkan Jabatan Akauntan Negara untuk mengawal selia akaun setiap
jabatan khasnya mengenai hasil pungutan dan perbelanjaannya. Pada zaman
Khalifah Harun al-Rasyid, beliau telah mengarahkan Abu Yusuf bin Yaaqub. Qadhi
Besar Baghdad supaya menyusun segala peraturan mengenai pecukaian untuk
dijadikan panduan dalam pentadbiran negara. Abu Yusuf Berjaya menghasilkan
Kitab al-Kharaj yang menjelaskan secara terperinci berkenaan
peraturan-peraturan yang berkaitan percukaian termasuk kadar-kadar yang harus
dibayar oleh individu terbabit. Kitab ini dihasilkan agar para amil yang
bertugas memungut cukai dapat memahami kaedah percukaian dengan cara lebih
jelas dan menghindarkan unsure penindasan.
2) Pelaksanaan Kharaj
Kadar kharaj yang dikenakan tidak
sama antara kawasan.Faktor yang menentukan kadar kharaj termasuk lokasi
kawasan, kualiti tanah, penggunaan alat siraman dan kualiti benih tanaman.
Lazimnya, minima 10 dirham dikenakan bagi setiap unit tanah pertanian. Bayaran
kharaj dibayar dalam bentuk mata wang dan
6
harta benda yang bernilai seperti
haiwan ternakan dan hasil tanaman. Syaratsyarat tanah yang dikenakan kharaj
antaranya pemilik tanah merupakan penduduk zimmi, tanah kediaman yang dijadikan
kawasan pertanian, tanah kharaj yang disewakan atau dipajak (kharaj yang
dikenakan ke atas pemilik tanah bukan penyewa) dan pengecualian kharaj jika
hasil pertanian musnah akibat bencana alam. Pada zaman Khalifah al-Mahdi, beliau
memperkenalkan system percukaian Muqasamahia itu cukai dikenakan keatas
sebahagian daripada hasil keluaran pertanian. Kharaj juga merupakan salah satu
sumber terpenting baitumal berikutan kemajuan pesat dalam bidang pertanian dan
pembangunan negara. Pada zaman khalifah al-Makmun, cukai kharaj yang dipungut
di wilayah Iraq berjumlah 27.8 juta dirham manakala di wilayah Khurasan
sebanyak 28 juta dirham.
3) Pelaksanaan Jizyah
Khalifah Abbasiyah telah
mengembalikan sistem pungutan jizyah seperti mana zaman khulafa al-Rasyidin di
mana kadar tahunan jizyah ialah 48 dirham ke atas golongan kaya, 24 dirham ke
atas golongan pertengahan dan 12 dirham ke atas golongan miskin yang mampu
menyara hidup mereka. Pelaksanaan pungutan cukai jizyah dipantau oleh gabenor-gabenor
wilayah yang diantik oleh khalifah. Golongan yang dikecualikan jizyah termasuk
orang perempuan, kanak-kanak, orang tua, fakir miskin, golongan cacat dan lemah
hamba dan golongan sakit berpanjangan. Pada zaman kerajaan Abbasiyah, tiada
diskriminasi dalam pelaksanaan jizyah, berbeza dengan zaman Umayyah dimana
orang Islam bukan Arab (Mawali) turut dikenakan jizyah . Situasi ini mungkin
disebabkan pada zaman Abbasiyah yang menguasai pentadbiran adalah bangsa Parsi
dan Turki.Hasil pungutan jizyah disimpan di bawah baitulmal.
4) Pelaksanaan Usyur
Kadar usyur berbeza terhadap jenis
pedagang dan berdasarkan nilai dagangan. Cukai 2.5% dikenakan ke atas peniaga
Islam, 5.0% ke atas peniaga kafir harbi. Jumlah usyur yang dikenakan adalah 200
dirham apabila cukup kadar nisabnya. Zaman Abbasiyah mencapai kemajuan ekonomi
yang pesat dalam sector perdagangan, perindustrian dan pertanian. Baghdad
muncul antara pusat pedagangan tersibuk di dunia. Pelabuhan utama terletak di
Baghdad, Basrah, Kaherah dan lain-lain. Kapal-kapal membawa barang dagangan
melebihi sejuta dirham. Antara barang
dagangan utama termasuk sutera, kasturi, rempah-ratus, batu permata dan
lain-lain. Oleh itu, usyur menjadi cukai penting yang dikenakan ke atas barang
para pedagang. Bermula zaman pemerintahan Khalifah al-Mahdi, kerajaan Abbasiyah
telah menggenakan cukai perniagaan di pasar dan kedai-kedai di sekitar kota
Baghdad dan wilayah kekuasaan Islam yang lain. Usyur digunakan untuk
pembangunan Negara seperti menyediakan kemudahan tempat-tempat perniagaan dan
sebagainya.
KESIMPULAN
Pelaksanaan system cukai yang
sistematik dan terancang telah menyumbang kepada pembangunan dan kegemilangan
kerajaan Abbasiyah. Sumber cukai yang stabil dan banyak menyebabkan kerajaan
Abbasiyah mampu menyediakan pelbagai prasarana yang diperlukan oleh rakyat.
Soalan 4.
Bincangkan sumbangan Ibn Majid
dalam bidang pelayaran dan geografi.
Pendahuluan
1. Ibn Majid atau nama sebenarnya
Shihab al-Din bin Majid al-Najdi. Dilahirkan di Julphar (Oman). Beliau
merupakan seorang ahli pelayaran Arab yang terkemuka pada abad ke-9 H/15 M. 2.
Beliau adalah daripada keturunan ahli pelayaran dan digelar “Singa Laut” kerana
kemahirannya belayar di Lautan Hindi. 3. Beliau telah menghasilkan 25 buah
kitab sama ada berbentuk prosa atau pun puisi yang merangkumi bidang pelayaran,
perjalanan bintang, angin, ombak dan lain-lain yang menggambarkan penguasaannya
dalam bidang pelayaran dan geografi.
Isi-isi utama
1. Menghasilkan penulisan
kitab-kitab pengembaraan yang memberi sumbangan dalam bidang pelayaran.
a) kitab al-Fawaid fi Usul ‘Ilm al-Bahar wa al-Qawaid
(mengenai kaedah-kaedah dan faedah-faedah ilmu laut) i) Hasil karya dalam
bentuk prosa yang dibahagikan kepada 12 buah bab. ii) Kandungan kitab ini
mengenai permulaan pelayaran, jarum magnet, bulan, bintang, kompas, laluan
Lautan Hindi, 10 buah pulau yang paling terkenal termasuklah Pulau Jawa,
Sumatera dan Ceylon, monsun yang sesuai
bagi
8
pelayaran dengan tarikh mengikut
perkiraan bangsa Parsi dan tentang Lautan Merah. iii) Tujuan beliau
menghasilkan karya yang pertama ini disebabkan hasratnya ingin memperbaiki dan
memperbetulkan kesilapan catatan-catatan yang telah dilakukan oleh
pelayar-pelayar sebelumya. b) Menghasilkan kitab Hawiyat al Ikhtisar fi Usul
‘Ilm al-Bihar i) Dihasilkan pada tahun 866 H. Kandungan buku ini mengenai ilmu
tarikh (falak), ilmu bahasa dan ilmu bintang. Juga berkaitan dengan laut di
pantai Laut Arab, Hijaz, Syam dan Afrika. ii) Beliau juga menjelaskan laluan di
Teluk Parsi, Lautan Hindi, Laut China, pantai, pelabuhan, garis lintang dan
ilmu astronomi (falak). c) Menghasilkan kitab al-Urjuzah al-Mu’arrabah i)
Dihasilkan pada tahun 890 H membicarakan pelayaran di Teluk Aden secara
terperinci. ii) Karya ini telah berjaya
menarik perhatian bukan sahaja khalayak pembaca malahan juga dapat memberikan
tarikan yang tersendiri kepada penjelajah-penjelajah lain. d) Menghasilkan karya Qadimah Makkiyah i)
Merupakan sebuah karya yang memberi huraian lengkap tentang laluan di Laut
Merah dari Jeddah ke Tanjung Fartak (Selatan Semenanjung Tanah Arab), Calicut,
Daibul, Kokan, Gujerat dan Hormuz.
e) Karya Aribah al-Dara’ib dan
Urjuzah al-Maimiyah i) Karya Aribah al-Dara’ib pula merupakan huraian yang
lengkap mengenai penggunaan bintang sebagai panduan dalam pelayaran. ii) Beliau juga telah menghasilkan karya
mengenai bintang-bintang di kutub utara berjudul Urjuzah al-Maimiyah.
2. Jurupandu a) Beliau telah
memandu Vasco da Gama yang belayar dari Malindi iaitu pantai timur Afrika
hingga ke Calicut (Kerala). b) Sumbangan Ibn Majid ini diikhtiraf oleh Portugis
sehingga beliau digelar Malemo Canaqua.
3. Mengatasi masalah pelayaran a)
Beliau menyelesaikan kekeliruan yang dialami oleh pelawat tentang nama-nama
laut. b) Beliau memberi gambaran yang jelas tentang laluan dari Teluk Parsi ke
Laut China Selatan dan laluan melalui Laut Hindi. c) Malahan beliau juga memberi panduan kepada
pelayar untuk menggunakan peralatan pelayaran seperti kompas.
4. Meninggalkan legasi dalam
bidang pelayaran a) Sumbangannya dalam bidang pelayaran telah dimanfaatkan oleh
pelayar Eropah seperti Vasco Da Gama. b) Beliau juga telah menghasilkan lakaran
peta laluan laut antara Eropah dengan India yang telah digunakan oleh pelayar
Eropah. c) Sejarawan Eropah pula
beranggapan bahawa Ibn Majid telah berjasa kepada dunia pelayaran Eropah. Buktinya, ada pandangan sejarawan yang
mengatakan misi pelayaran Vasco Da Gama tidak menjadi realiti tanpa ilmu
pelayaran yang dirintis oleh Ibn Majid.
5. Menghasilkan Ensiklopedia Ilmu
Pelayaran a) Melalui ensiklopedia ini, Ibn majid telah mengemukakan
prinsip-prinsip asas pelayaran, rumah agam lunar, perbezaan pelayaran antara
pantai dan laut lepas, lokasi Bandar-bandar di Afrika Timur hingga Indonesia,
kedudukan bantang, kisah mengenai monsun dan angin bermusim. Kesimpulan
a) Sumbangan Ibn Majid dalam
bidang pelayaran dan geografi telah merangsang pelayaran tokoh-tokoh Islam lain
dan memberi maklumat serta gambaran kepada masyarakat sejagat. b) Jelas bahawa
Ibn Majid merupakan tokoh pelayaran Islam yang berjaya mengembangkan atau
merintis ilmu pelayaran moden dan ilmu pelayaran ini telah dimanfaatkan
sepenuhnya oleh masyarakat Barat untuk menjelajah dan neneroka dunia Timur.
Soalan 5.
Sejauhmanakah pengaruh luar
mempengaruhi gerakan nasionalisme Mesir
pada abad ke 20 masihi.
Pengenalan
Mesir pada awal abad ke-20 adalah
di bawah naungan empayar Turki Uthmaniyah
tetapi pengaruh British
di Mesir amat
kuat. British telah mengukuhkan kuasa
selepas mengatasi pemberontakan Urabi
pada tahun1881. British terus memerintah
sehingga Perang Dunia Pertama. Semangat anti-British memuncak
selepas Perang Dunia Pertama. Terdapat banyak faktor yang mendorong gerakan
nasionalisme dalam kalangan penduduk Mesir menjelang abad ke-20,
antaranya ialah pengaruh
agama, peranan bahasa dan kesusasteraan, pengaruh kewartawanan,peranan golongan
intelektual dan pengaruh luar.
Isi.
Pengaruh luar paling besar
menpengaruhi gerakan nasionalisme Mesir
yang berjaya membuatkan penduduk Mesir bangkit melawan kuasa asing ialah Perang
Dunia Pertama. Para petani di Mesir dikerah secara paksa oleh British
meninggalkan ladang-ladang mereka dan menyertai Perang Dunia Pertama dengan
membantu pertubuhan palang merah dan menjadi hamba kepada tentera British di
Palestin, Gallipoli serta Perancis. Kesannya
banyak nyawa rakyat Mesir terkorban dalam peperangan yang tidak mereka
pinta ini. Keadaan ini menimbulkan kesedaran dalam kalangan masyarakat Mesir
untuk menentukan nasib mereka sendiri tanpa bergantung kepada orang luar yang
membangkitkan semangat nasionalisme Mesir.
Faktor pengaruh luar berikutnya
ialah Pengaruh Revolusi Prancis. Ketika Napoleon Bonaparte mendarat di Mesir,
ia juga membawa suara Revolusi Prancis yang kemudian menimbulkan fahaman
liberal dan nasionalisme Mesir. Napoleon berjaya menguasai Mesir walaupun dalam
tempoh yang singkat berjaya membawa perubahan kepada senario bangsa Mesir. Ini
berlaku apabila bijak pandai Mesir dapat mengenali percetakan moden majalah dan surat khabar. Idea Revolusi
Perancis seperti sistem pemerintahan republik, idea persamaan kedudukan dalam
pemerintahan dan semangat kebangsaan mula tersebar di kalangan masyarakat
Mesir. Keadaan ini mempengaruhi gerakan nasionalisme Mesir pada abad ke 20
masihi.
Faktor pengaruh luar seterusnya
ialah pembukaan Terusan Suez yang telah menyebabkan penjajahan Perancis dan
Inggeris di Mesir. Keadaan negara Mesir yang
mengalami krisis kewangan telah menyebabkan saham-saham Terusan Suez di
jual kepada Inggeris telah menimbulkan rasa tidak puashati rakyat Mesir.
Kesannya telah menimbulkan
11
penentangan terhadap penjajahan
Inggeris dan Perancis di Mesir yang
membangkitkan nasionalisme Mesir pada abad ke 20 masihi.
Faktor luar lain: o Pelajar
menuntut ilmu di Eropah o Kehadiran tentera bersekutu di Mesir o Revolusi USA
Namun demikian faktor dalaman
juga mempengaruhi gerakan nasionalisme Mesir pada abad ke 20 masihi. Pengaruh agama merupakan salah satu daripada
faktor dalaman kebangkitan semangat nasionalisme di Mesir. Golongan reformis
Islam muncul akibat usaha British membaratkan masyarakat Mesir. Mereka
menubuhkan Ikhwanul Muslimin untuk menegakkan Islam berdasarkan Al-Quran dan
hadith. Gerakan ini menggunakan pengaruh Islam untuk mewujudkan kesedaran dan
berjihad. Golongan ini juga berasa bimbang tentang golongan cerdik pandai yang
terpengaruh dengan Barat dan terus menyokong mereka dalam gerakan nasionalisme
Mesir
Bahasa dan kesusasteraan
memainkan peranan dalam gerakan nasionalisme Mesir. Pembunuhan seorang hakim, Boutrous Ghali telah mendorong masyarakat Mesir
untuk menentang penjajahan asing. Kematian beliau yang diabadikan dalam
sajak-sajak yang diterbitkan dalam Al-Muayyaddan al-Liwa menyemarakkan lagi
semangat nasionalisme. Golongan modenis Islam seperti Razyid Rida
memperjuangkan bahasa Arab sebagai bahasa rasmi dalam pentadbiran menggantikan
bahasa Inggeris.
Bidang kewartawanan turut
memainkan peranannya dalam menimbulkan semangat kesedaran nasionalisme Mesir. Surat
khabar digunakan oleh
sesetengah pihak untuk memperjuangkan hak mereka. Rasyid
Rida,orang kanan Muhammad Abduh menimbulkan kesedaran melalui akhbar Salafiya.
Beliau sentiasa mengkritik dan menyalahkan penjajah atas nasib malang
masyarakat Arab. Penulis wanita seperti Malak Hifni Nazif pula tidak
ketinggalan dalam memperjuangkan hak mereka terutama dalam isu pendidikan yang
dipinggirkan oleh pemerintah.
Kesimpulan
Kesan penentangan yang berterusan oleh
nasionalis Mesir mendorong British
untuk mengistiharkan kemerdekaan Mesir pada tahun 1922. Ahmad Fuad menggunakan
gelaran sultan,iaitu Raja Fuad. Selepas pilihan raya, Saad Zaghlul dilantik
sebagai Perdana Menteri Mesir yang pertama.
Soalan 6
Bincangkan faktor luaran dan
dalaman yang membawa kepada kemunculan Negara bangsa Turki pada abad ke 20.
A. Pengenalan.
1. Konsep ` Negara Bangsa’ ialah
sebuah Negara yang berdaulat dan bebas dengan penduduknya yang mempunyai kesedaran bahawa mereka adalah
milik bersama berasaskan bahasa, adat dan tradisi yang sama mempunyai pemerintah tersendiri , sempadan wilayah, dan
hak untuk menggubal undang-undang sendiri.
2. Oleh itu, pembentukan Negara
bangsa Turki yang bermula pada zaman pemerintahan Sultan Abdul Hamid II.
Pembentukan negara bangsa Turki disebabkan oleh faktor luar Negara dan dalam
Negara. B. Isi.
Faktor luar Negara.
i. Tekanan kuasa-kuasa Barat a.
Faktor luar negara yang mpengaruhi pembentukan negara bangsa Turki ialah faktor
tekanan kuasa Barat untuk menguasai kekayaan kawasan Turki Uthmaniyah. Hal ini
demikian kerana kuasa imperialis iaitu Britain, Perancis dan Rusia bersaing
antara satu sama lain. Mereka bergambung untuk menghancurkan empayar
Uthmaniyah. Pihak barat juga menghasut penduduk bukan Islam di wilayah Turki
Uthmaniyah untuk memberontak. b.
Negara-negara Eropah ingin menghancurkan empayar Turki Utmaniyah untuk merebut
wilayah dan harta peninggalannya.Akibatnya, tindakan kuasa-kuasa barat ini
mendorong Sultan Empayar Uthmaniyah untuk menguatkan pembentukan Negara bangsa
Turki.
ii. Dasar Pan –Islamisme. a.
Faktor luar negara yang mempengaruhi pembentukan negara bangsa Turki ialah
dasar Pan Islamisme yang diasaskan oleh tokoh-tokoh dari luar negara .Dasar Pan
Islamisme memainkan peranan dalam pembentukan Negara bangsa Turki
13
pada abad ke 20 Masihi.Hal ini
disebabkan dasar ini menekankan fahaman perpaduan khalifah yang membela hak
umat Islam sejagat. Fahaman ini bukan sahaja disebarkan di Turki sahaja tetapi
diseluruh dunia. Melalui dasar ini, umat Islam digesa untuk bersatu di bawah
pimpinan Sultan Abdul Hamid II. Baginda berusaha membangunkan keagungan
khalifah Islamiyah. b. Jamaluddin
al-Afgani dan Rashid Rida merupakan antara tokoh yang membantu menggerakkan
program ini untuk menahan kemaraan kuasa barat. Kesannya penyatuan umat Islam
di bawah dasar Pan Islamisme juga menyebabkan pembentukan Negara bangsa Turki.
Faktor dalam Negara.
i. Sistem Pendidikan a. Faktor
dalam negara yang mempengaruhi pembentukan negara bangsa Turki ialah faktor
pendidikan. Pada zaman pemerintahan Sultan Abdul Hamid II, system pendidikan
telah diberi keutamaan . Ini bertujuan untuk memajukan empayar Turki supaya
setaraf dengan Negara-negara barat.Sekolah rendah, sekolah menengah dan
institusi pendidikan tinggi dibina untuk mencapai matlamat perpaduan dan
kemajuan. Oleh itu muncul ramai cerdik pandai yang mempunyai pemikiran
nasionalisme. b. Idea nasionalisme dan sekularisme dapat menyerap secara
beransur-ansur dalam kehidupan masyarakat Turki. Konsep Negara bangsa lahir
kesan daripada fahaman kebangsaan moden dalam kalangan cerdik pandai. Ideologi
yang berada dalam pemikiran golongan terpelajar Islam Turki membawa kepada keruntuhan
empayar Turki Uthmaniyah dan penubuhan Negara bangsa Turki.
ii. Rejim Turki Muda. a. Faktor
yang mempengaruhi pembentukan negara bangsa di Turki seterusnya ialah peranan
Rejim Turki Muda. Golongan Turki Muda menentang pemerintahan Sultan Abdul Hamid
II. Golongan ini terdiri daripada pelajar yang melanjutkan pelajaran ke luar
Negara dan banyak dipengaruhi oleh idea-idea Revolusi Perancis 1789. b. Pada tahun 1908, Rejim Turki Muda telah
berjaya menguasai politik Turki telah menekankan dasar Turkifikasi sebagai
reaksi kepada penentangan golongan bukan Islam dari kawasan Balkan. c. Rejim Turki banyak memberi sumbangan
terutamanya dalam pembentukan Negara bangsa Turki iaitu menyelamatkan kerajaan
Turki daripada gerakan kristianisasi.
14
iii. Peranan golongan minoriti a.
Faktor yang mempengaruhi pembinaan
negara bangsa Turki seterusnya ialah bergantung kepada peranan golongan
minoriti dalam empayar Turki. b. Jelaslah bahawa di bawah pemerintahan Sultan
Abdul Hamid II, golongan Ahli alDhimmah telah diberi pelbagai keistimewaan.
Mereka dilindungi dan diberi hak selaras dengan tuntutan Islam. Namun mereka
tidak setia kepada sultan apabila mereka dihasut oleh orang-orang Barat untuk
memberontak. c. Misalnya orang kristian dan yahudi di kwasan Balkan iaitu orang
Armenia, Moronite dan Rom. d. Pemberontakan oleh orang Armenia dan campur
tangan puak Yahudi dan Yahudi Dunama telah menyemarakkan lagi semangat puak
nasionalis Turki dan Arab yang membawa kepada kemerosotan sistem khalifah
Islamiah.
iv. Perkembangan Ekonomi a.
Faktor dalam negara yang seterusnya mempengaruhi peembentukan negara bangsa
Turki ialah faktor perkembangan ekonomi.
Sultan Turki Uthmaniyah turut memberi perhatian yang serius dalam bidang
teknologi terutama komunikasi dan pengangkutan. Kemudahan sistem telegraf di
sediakan di seluruh negara dan masih terdapat sebahagian negara Eropah yang
belum menyediakan kemudahan tersebut. Baginda mengarahkan supaya dibina talian
telegraf sepanjang 30 000 km di seluruh negara dan menubuhkan Kementerian
Telegraf untuk menjayakannya. Sistem ini dapat menyampaikan maklumat dalam
bidang pentadbiran, ekonomi dan politik dengan pantas serta telah membawa
faedah kepada perkembangan ekonomi dan politik di seluruh empayar Turki
Uthmaniyah. b. Dalam bidang pengangkutan baginda telah melancarkan projek
landasan kereta api Hijaz yang dimulakan pada tahun 1901 dan berjaya disiapkan
pada tahun 1908. Projek ini menghubungkan bandar Constantinapole dengan Madinah
iaitu sepanjang 1327 batu. Ianya menelan belanja 3 juta paund sterling.
Pembinaan dan pembiayaan jalan ini ditampung dilakukan sepenuhnya oleh orang
Islam contohnya kakitangan awam dan tentera pula dipotong 10% daripada gaji
mereka. Pembinaan landasan kereta api Hijaz merupakan langkah wajar kerana ia
membawa faedah dalam bidang ekonomi, perdagangan, dakwah, politik dan strategi
keselamatan. Ianya juga dapat merealisasikan dasar Pan-Islamisme yang
diperkenalkan oleh baginda.
v. Politik dan Pentadbiran a.
Faktor seterusnya yang mempengaruhi pembentukan negara bangsa Turki ialah
kemajuan politik dan pentadbiran. Sultan Abdul Hamid II mewarisi sebuah
kerajaan yang berada di peringkat muflis. Jumlah hutang pada peringkat awalpemerintahan berjumlah 300 juta
lira. Baginda telah melunaskan semua hutang tersebut sebagai langkah untuk
membebaskan Turki daripada tekanan politik barat. Dengan melunaskan hutang,
baginda tidak memberi ruang kepada barat untuk melakukan pencerobohan ke atas
wilayahnya. b. Semasa rejim Turki Muda menguasai politik Turki pada tahun 1910
hingga 1915 mereka menekankan dasar Turkifikasi bagi seluruh empayar tersebut
sebagai reaksi kepada penentangan dan pemberontakan yang datangnya dari
negerinegeri Balkan. c. Selepas penyingkiran Sultan Abdul Hamid II al-Itihad wa
al-Taraqqi bermula secara rasmi pada tahun 1909 dan bukan pada tahun 1924 iaitu
selepas Mustafa Kamal Ataturk memansuhkan sistem Khalifah Uthmaniyah. Dalam
tempoh tersebut semua keputusan utama dalam pentadbiran kerajaan dibuat oleh
golongan ini termasuk apabila melibatkan diri dalam Perang Dunia 1. Golongan
ini menimbulkan nasionalisme Turki sebenarnya dipelopori oleh bangsa Rusia dan
Yahudi Danuma yang kebanyakkannya lepasan sekolah Kristian atau Eropah. Mereka
yang mengasaskan gerakan ini kemudiannya bertanggungjawab meniupkan semangat
nasionalisme Turki atas nama merealisasikan impian bangsa Turaniah. Gerakan ini
menyeru ke arah fahaman baru yang berpaksikan kepada slogan ‘kebangsaan,
perlembagaan, persamaan dan kebebasan’. Golongan ini telah menyebarkan fahaman
mereka dalam kalangan Turki Muda. Rejim Turki Muda yang diketuai pemimpin tiga
serangkai (Tal’at Pasha, Enver Pasha dan Kolonel Jamal Pasha) kemudiannya telah
memaksa seluruh rakyat di bawah empayar Turki Uthmaniyah sama ada Arab,
Armenia, Greek dan lain-lain menjadi Turki.
C. Kesimpulan. 1. Pembentukkan
negara bangsa Turki dipengaruhi oleh faktor-faktor yang berlaku di luar negara
dan dalam negara.Pembentukan negara bangsa Turki telah melahirkan pemimpin
politik daripada aliran sekular.
SUMBER-JPN KELANTAN