Oleh- AHMAD BIN YAAKOB
Syariat Islam tidak menentukan bagaimana sistem pemilihan secara syura
dilaksanakan secara terperinci. Disebabkan itu, terdapat berbagai-bagai bentuk
syura yang dilaksanakan sepanjang pemerintahan Khulafa' al-Rasyidin.
C)Kaedah perlantikan Khulafa al-Rasyidin
a)Pelantikan secara demokrasi/musyawarah.
b)Pemilihan khalifah oleh rakyat melalui majils syura.
Perkataan syura berasal daripada perkataan Arab , shura yang bermaksud
mengambil pendapat dan persefahaman dalam perundingan. Sura dalam pemerintahan
dan pentadbiran Islam bermaksud meminta pendapat tentang perkara-perkara yang
berkaitan dengan kepentingan bersama berasaskan kebenaran dan keperluan menurut
lunas-lunas Islam.
Sejarah politik Islam telah
menunjukkan mewujudan syura yang mula diamalkan pada zaman Nabi Muhammad SAW
dan diteruskan oleh Khulafah al-Rasyidin. Pada zaman Abu Bakar, syura
dijalankan secara terbuka. Pada zaman Khalifah Umar al-Khattab telah dibentuk
secara rasmi satu Majlis yang dikenali sebagai Majlis Syura. Anggota majlis ini
dikenali sebagai Ahl al-Syura diberi hak untuk melantik dan menyingkirkan
khalifah.[1]
c)Mendapat baiah dari rakyat.
Baiah berasal daripada kata
dasar ba’a yang bererti menjual. Urusan jual-beli melibatkan tiga perkara pokok
; penjual, pembeli dan barang yang dijual atau dibeli. Syarat sah jual belia
ialah akad. Membaiaih khalifah boleh dianggap seperti berakad dan urusan jual
beli.Kedua-dua belah pihak, penjual Khalifah mestilah bertanggungjawab dengan
apa-apa yang dijual dan pembeli rakyat menerima barangan yang dijual secara
akad. Dengan erti kata lain , khalifah yang dibaiah mestilah komited terhadap
segala tugas dan tanggungjawabnya terhadap rakya. Sekiranya khalifah tidak
menunaikan hak dan tanggungjawabnya ia sewajarnya mengembalikan semula hak dan
tanggungjawabnya itu kepada rakyat. Contoh terbaik sistem baiah ialah seperti
yang ditunjukkan oleh khalifah Abu Bakar al-Siddiq. Upacara baiah kebiasaanya
dilakukan secara berjabat tangan atau secara persetujuan sebagai peneguh janji.[2]
Kaedah pemilihan Khulafa al-Rasyidin
a)Khalifah Abu Bakar r.a –kaedah perundingan
b)Khalifah Umar r.a – kaedah wasiat khalifah terdahulu.
c)Khalifah Uthman r.a kaedah mengusulkan sekumpulan calon.
d)Khalifah Ali r.a kaedah pengusulan oleh sekumpulan masyarakat.
Kaedah pemilihan Khalifah Bani Umayyah
a)Perlantikan khalifah berdasakan warisan atau keturunan.
Berbentuk monarki, ketuunan atau waisan- melantik puteranya Yazid sebagai
pengganti.
b)Putera Mahkota
Khalifah Marwan melantik puteanya Abdul Malik sebagai putera mahkota.
c)Dipekenalkan oleh Muawiyyah pada tahun 661M
d)Kelemahan dan kelebihan kaedah warisan,
e)Kaedah ini diteruskan pada zaman pemerintahan kerajaan Islam yang lain.[3]
Tiada ulasan:
Catat Ulasan