MAKLUMAT PENTING PENDAFTARAN TINGKATAN 6R 2017

OLEH-AHMAD BIN YAAKOB

2.JELASKAN KONSEP DAN PERANAN JIHAD DALAM PERKEMBANGAN ISLAM PADA ZAMAN NABI MUHAMMAD SAW PADA KURUN KE-7 MASIHI.

Pendahuluan

1.      Konsep ketahanan dalam Islam dilihat pada Islam itu sendiri. Agama Islam yang datangnya daripada Allah S.W.T telah diturunkan kepada Nabi Muhammad s.a.w. adalah untuk membawa manusia ke arah  kesejahteraan, dan keamanan sebagai khalifah Allah di muka bumi. Konsep pertahanan dalam Islam ialah bagaimana umat Islam mempertahankan kedudukan dan kesucian agama Islam daripada dicabul oleh musuh-musuh Islam.

2.      Islam berasaskan dua prinsip yang utama. Pertama, yang berkaitan akidah, iaitu kepercayaan kepada Allah S.W.T dan mentauhidkanNya dan kedua, syariah, iaitu undang-undang yang diwahyukan.

3.      Konsep ketahanan dan pertahanan dalam Islam dimantapkan lagi dengan pengenalan jihad bagi menyemarak semangat tentera Islam dalam menyebarkan agama Islam.

ISI

A.    Konsep Jihad

§  Perkataan jihad berasal dari kata akar ‘jahada’ bererti berusaha keras, bersungguh-sungguh dan berjuang. Dalam istilah syarak, bererti berjuang iaitu berjuang dalam peperangan, berjuang menentang hawa nafsu, berjuang untuk menegakkan keadilan dan kebenaran bagi menegakkan kalimah Allah. Dari sudut bahasa pula, jihad bermaksud penumpuan segala tenaga dan usaha untuk mencapai satu cita-cita iaitu menegakkan syiar Islam. Menurut Abu’ a’la al-Maududi, erti jihad dalam Islam bukan sekadar suatu perjuangan, ia adalah perjuangan di jalan Allah dan fisabilillah merupakan syarat utama bagi jihad dalam Islam. Jihad memperkukuhkan ketahanan dan pertahanan angkatan tentera Islam pada zaman awal Islam.

§  Menurut Abdul Aziz Mat Zin dalam bukunya ‘Penghantar Dakwah Islamiah’, walaupun jihad itu adalah pelbagai jenis dan pengertian, namun selalunya ia dirujuk khusus kepada peperangan melawan musuh untuk menegakkan Islam. Dalam keadaan ini, beliau menegaskan bahawa jihad merupakan satu kemuncak kepada usaha dakwah iatiu menyebarkan syiar Islam terutama semasa zaman Nabi s.a.w. dan zaman sahabat yang dapat disaksikan dalam perang Badar, Perang Uhud, Ahzab, pembukaan Makkah. Dengan itu jihad telah memperkukuhkan ketahanan dan pertahanan umat Islam.

B. Peranan Jihad

1.   Pengabdian kepada Allah SWT.

Islam menekankan perang jihad fisabilillah semata-mata satu pengabdian kepada Allah, suatu perang untuk memenuhi tuntutan syariat Islam seperti mana dalam perang Badar bilamana tentera Islam telah berjuang bersungguh-sunguh dengan mengenepikan segala kesenangan. Maka peranan jihad telah memperkasakan ketahanan dan pertahanan  tentera Islam.

2.   Sebahagian daripada tuntutan agama.

Golongan ulama berpendapat bahawa ia adalah satu tuntutan sama ada fardu ‘ain mahu pun fardu kifayah. Jika tujuan jihad adalah untuk mempertahankan diri daripada serangan orang bukan Islam, maka hukumnya fardu’ ain, sementara jika ia bertujuan untuk menyebarkan Islam ia adalah fardu kifayah. Justeru jihad berperanan dalam memperkukuhkan ketahanan dan pertahanan Islam seperti yang terdapat dalam Surah At-Taubah ayat 73.

2.      Menjadi daya pendorong dan iltizam dalam menghadapi musuh

Semangat jihad menuntut supaya tentera Islam melawan musuh yang bilangannya besar tanpa rasa takut dan gentar. Sikap jihad, keberanian dalam kebenaran dan taktik peperangan yang baik membolehkan mereka mendapat kejayaan dalam perang Badar walaupun bilangan musuh tiga kali ganda seperti yang terkandung dalam Surah Faathir ayat 6.

. 

3.      Ganjaran syurga

           

Kematian dalam satu perang jihad membolehkan mereka syahid, satu ketetapan dan jaminan hidup bahagia di akhirat kelak seperti yang dinyatakan al-Quran dalam Surah Ali-Imran ayat 169-170. Malah orang yang mati syahid kerana jihad fisabilillah menentang orang kafir bagi menegakkan kalimah Allah tidak dimandikan dan disembahyangkan, tetapi cukup dengan pakaian yang dipakai semasa berperang dan dikebumikan di tempat berlakunya peperangan tersebut. Dalam Surah at-Taubah ayat 111, Allah menjanjikan balasan syurga kepada mereka yang berjuang kepada jalan Allah. Kesemua perkara ini telah menjadi pendorong dan penguat semangat tentera –tentera Islam bagi melaksanakan jihad.

4.      Mempertahankan Islam, maruah diri dan negara.

Dalam zaman Nabi S.A.W berlaku pelbagai peristiwa peperangan terutama menentang golongan kaum Quraisy dan Yahudi. Tentera Nabi s.a.w. dapat menewaskan mereka dengan semangat jihad yang tinggi. Jihad berjaya menanam semangt perjuangan yang tinggi bukan sahaja untuk mempertahan diri malah untuk agama dan negara.   Konsep jihad fisabillah turut dapat diperhatikan semasa dan selepas zaman Nabi Muhammad. Umt Islam hanya boleh mengangkat senjata untuk membela diri untuk mereka yang terlebih dahulu menyerang dan apabila umat Islam terttindas dan teraniaya seperti dalan Surah al-Hajj ayat 39.

6.  Memastikan perjuangan umat Islam sentiasa berteraskan kehendak agama.

Menerusi jihad umat Islam memahami bahawa Jihad itu ialah mencurahkan segala usaha dan pengorbanan untuk membentuk masyarakat Islam agar agama Islam berada di tempat tertinggi dan syariat Allah menguasai seluruh alam.

Kesimpulan

Jelaslah bahawa Jihad memainkan peranan penting dalam perkembangan syiar Islam dan pembentukan umat Islam pada zaman Nabi Muhammad SAW dan zaman selepasnya.

SUMBER-SKEMA SEJARAH STPM P2 PAHANG

1. MASYARAKAT ARAB JAHILIAH TERKENAL DENGAN AGAMA SAMAWI DAN WATHANI. JELASKAN.

Pendahuluan

-Jahiliah berasal dari perkataan "jahil" yang bermaksud bodoh. Menurut Philip K. Hitti dalam bukunya "History of the Arab's", jahiliah bermaksud bodoh atau jahil dari segi agama kerana pada ketika itu, tidak ada nadi dan tidak ada kitab suci yang boleh dijadikan sebagai petunjuk. Mereka tidak boleh dianggap jahil atau bodoh dari segi ilmu pengetahuan kerana mereka telah mempunyai tamadun yang tinggi.

-Al-Quran tidak memberi batas tertentu bagi zaman jahiliah. Kamus Bahasa Arab menyebutkan zaman jahiliah sebagai zaman sebelum Islam, iaitu sebelum turunya al-Quran.

-Menurut Mahyuddin, zaman jahiliah ialah kira-kira 300 tahun sebelum kerasulan Nabi Muhammad s.a.w., iaitu selepas kejatuhan Kerajaan Sabak.

- Sebelum kedatangan agama Islam, masyarakat Jahiliah sememangnya terkenal dengan agama Samawi iaitu agama langit seperti agama Nasrani dan Hanif. Manakala agama wathani pula adalah amalan penyembahan berhala.

Isi Jawapan

A.    Wathani

1.      Agama Berhala

Agama berhala merupakan agama yang mempunyai pengikut terbesar di Semenanjung Tanah Arab. Berhala tersebut diperbuat daripada batu, kayu dan kadang-kala dari buah tamal (kurma). Tiap-tiap kabilah mempunyai patung berhala masing-masing. Antara berhala yang terkenal termasuklah al-Latta, al-Uzza, al-Manat dan al-Hubal. Sebahagian penduduk Tanah Arab tidak menganggap berhala Tuhan tetapi hanya sebagai perantaraan. Kepercayaan mereka bercampur-aduk antara percaya kepada Allah dan percaya berhala. Mereka ini dikenali sebagai golongan musyirikin, iaitu orang yang menyekutu Allah.

2.      Kepercayaan Animisme

Kepercayaan ini wujud bersama dengan kewujudan manusia. Ia berpunca dari sifat kagum manusia terhadap sesuatu objek yang ditemuinya. Mereka percaya wujudnya satu kuasa yang boleh menolong atau memberi mudarat kepada mereka. Oleh itu, mereka menyembah apa sahaja yang dianggap ganjil termasuklah bulan, matahari, pokok, batu, gua dan sebagainya.

3.      Kepercayaan Adat (Sunah)

Kepercayaan adat dianggap sebagai unsur-unsur karut dan tahyul. Antara kepercayaan yang diamalkan ialah menilik nasib. Apabila memulakan sesuatu kerja baru, mereka akan melihat keadaan sekeliling bagi mengjangka nasib. Biasanya, mereka akan melihat arah burung terbang. Jika burung terbang ke kiri bermaksud tidak selamat dan sebaliknya.

B.     SAMAWI

4.      Agama Majusi

Agama ini tidak diamalkan seluas oleh orang-orang Arab Jahiliah. Ia dibawa masuk selepas Parsi berjaya mengalahkan Habsyah di Yaman pada akhir abad ke-6 Masihi. Penganut agama ini menjadikan api sebagai objek ketuhanan mereka. Di antara penganut agama ini yang terkenal ialah Zararah dan anaknya Hajib. Mereka berasal dari Bani Tamin yang sememangnya mempunyai hubungan dengan Parsi. Agama ini terbahagi kepada 3 mazhab iaitu Kayumarthiyah, Zarwaniyah dan Zaradushtiyah.

5.      Agama Yahudi

Agama ini adalah berdasarkan kepada ajaran yang dibawa oleh Nabi Musa a.s. berpandukan kepada kitab taurat. Agama ini tersebar luas terutamanya di kawasan-kawasan Osis di Barat Laut Semenanjung Tanah Arab, iaitu Tai'ma Khaiba, Padak dan Yathrib. Orang-orang Yahudi berasal dari Palestine. Mereka berhijrah ke Semenanjung Tanah Arab sejak abad pertama Masihi. Mereka telah menjadi kaya-raya dan berjaya menarik perhatian orang-orang Arab untuk menganut agama Yahudi. Orang-orang Yahudi menganggap diri mereka sebagai bangsa pilihan dan mereka menganggap al-Uzarr sebagai anak tuhan. Di antara tokoh terkenal yang menganut agama ini ialah Yusof Zu Nuwas.

6.      Agama Nasrani

Agama Nasrani adalah agama yang berdasarkan kepada ajaran yang dibawa oleh Nabi Isa a.s. pada tahun 1 Masihi. Ia dibawa ke Semenanjung Tanah Arab oleh golongan pendakwah, pedagang-pedagang atau paksaan oleh tentera Rom atau Habsyah atas tanah jajahan mereka. Agama ini dapat sambutan dari penduduk Mekah dan Yathrib. Di antara tokoh terkenal yang menganut agama ini termasuklah Warraqah Bin Naufal dan Uthman Bin Huwairith. Agama ini mempunyai 2 mazhab iaitu Mazhab Nestorian yang berkembang di kawasan Hirah dan Mazhab Jacobite yang dianuti oleh penduduk Ghassan dan kabilah-kabilah lain di sempadan Syria / Syam. Pusat agama Kristian yang utama di Semenanjung Tanah Arab ialah Najran. Bandar Najran terus menjadi bandar Nasrani hingga ke zaman Khalifah Umar. Malah terdapat pusat latihan paderi Nasrani di Wadi al-Qura, iaitu kawasan pedalaman Timur Hijaz.

7.      Agama Hanif

Agama ini adalah berdasarkan kepada ajaran Nabi Ibrahim dan Nabi Ismail. Penganut agama ini mempercayai konsep keesaan Allah ataupun monoteisme. Di antara mereka yang menganut agama ini termasuklah Zaid b'Amr, Umaiyah Bin Abi Salt, juga kedua-dua ibu bapa nabi sendiri. Walau bagaimanapun, agama ini telah diselewengkan oleh golongan-golongan tertentu seperti juga agama Yahudi dan Nasrani, misalnya mereka menyembelih binatang korban dan darahnya dipercikkan di sekeliling kaabah.

Kesimpulan

-Ringkasnya masyarakat Arab Jahiliah mempercayai pelbagai agama Samawi dan Wathani sebelum kedatangan Islam. Hampir semua agama yang wujud itu bertentangan dengan agama Islam kecuali agama Hanif yang ada sedikit persamaan. Turunnya Al Quran telah memberi nafas baru kepada masyarakat Jahiliah
sumber-SKEMA PERCUBAAN SEJARAH STPM P2 PAHANG

Soalan Percubaan Sejarah STPM P2 Pahang.

Jawab tiga soalan sahaja.

1.      Masyarakat Arab Jahiliah terkenal dengan agama Samawi dan Wathani. Jelaskan.                                                                                                                         [20]

              

2. Jelaskan konsep dan peranan Jihad dalam perkembangan Islam pada zaman Nabi Muhammad SAW. pada kurun ke-7 Masihi.                                                                 [20]

3. Bincangkan sumber ekonomi dan kepentingannya kepada masyarakat pada zaman pemerintahan Nabi Muhammad S.A.W.  di Madinah.                                         [20]

4.      Huraikan sumbangan Al Khwarizmi  dalam bidang matematik.                              [20]

5. Peluasan kuasa barat di Mesir pada abad ke-19 dan abad ke-20 telah menyebabkan kebangkitan masyarakat tempatan. Bincangkan.                                              [20]

     6.Sejauh manakah Perang Dunia Pertama mempercepatkan pembentukan negara bangsa di Mesir           dari tahun 1856 sehingga tahun 1918.     
sumber-Soalan Percubaan Pahang.                                                    

JIHAD ZAMAN NABI MUHAMMAD SAW

OLEH-AHMAD BIN YAAKOB

Pengertian Jihad

Kamus Dewan mentakrifkan jihad ialah suatu peperangan yang suci melawan orang-orang kafir kerana mempertahankan agama Islam atau perang sabil dan penentangan atau perlawanan terhadap anasir-anasir yang hendak merosakkan agama Islam.[1]

Dari segi bahasa jihad bererti  kesulitan  atau beban atau kesungguhan dan keupayaan terakhir.Perkataan al-Jahdu dan al-Jihad  menurut  pengertian  bahasa Arab adalah  pengerahan  segenap tenaga  manusia untuk mendapatkan sesuatu yang diinginkan atau menolak sesuatu yang dibenci.

Menurut  istilah  syarak pula, makna jihad ialah perang  dan membantu  semua persiapan perang. Setiap mazhab mempunyai  pandangan  yang berbeza  tentang jihad.Misalnya, Mazhab Hanafi mentakrifkan jihad  sebagai mengajak orang kafir ke dalam pelukan Din al- Haq dan memerangi  mereka jika mereka menolak. Menurut pandangan Mazhab Hanafi  pula,jihad adalah mengerahkan  segala  kemampuan  dan tenaga dengan melakukan  perkara perang fi sabilillah baik dengan diri, harta,mahupun  lidah.

Sementara Mazhab Syafie pula menjelaskan jihad sebagai berperang  dijalan Allah SWT dan mengerahkan  segala  kemampuan untuk memerangi  orang-orang  kafir. Oleh itu, dengan erti kata yang luas, jihad bolehlah dimaksudkan sebagai berjuang menegakkan  kebenaran  melalui cara yang diredai-Nya, diistilahkan juga sebagai fi sabililIah.[2]

PERANAN JIHAD ZAMAN NABI MUHAMMAD SAW

a) Jihad nyawa dan tenaga

Jihad nyawa  dan tenaga merupakan jihad yang paling utama, iaitu melalui  pengorbanan  jiwa dan raga.Lazimnya  jihad  sebegini  ialah jihad di medan perang  dan mereka yang terkorban  diistilahkan  sebagai  syahid.Contohnya,  Saidina  Hamzah telah gugur atau syahid  di medan Perang Uhud.

b) Jihad mempertahankan  kebenaran

Umat Islam juga digalakkan menentang kemungkaran  dan kezaliman  dalam  sesebuah pemerintahan.Oleh  sebab  itu, segala  kebatilan yang terdapat dalam masyarakat mestilah  ditentang  sama ada melalui perbuatan, perkataan ataupun dengan  hati.Terdapat  dalil daripada al-Quran  yang menggesa  umat manusia melakukan  kebaikan,  iaitu surah al-Baqarah  ayat l12,"Tidak,  barang siapa yang menyerahkan  diri sepenuhnya kepada jalan Allah dan dia berbuat baik akan mendapat pahala di sisi Tuhannya  dan tidak  ada rasa takut pada mereka dan mereka tidak bersedih hati'.

c Mempertahankan kesucian agama daripada tindakan musuh Isam

Peranan jihad juga untuk mempertahankan kesucian agama Islam daripada tindakan musuh. Contohnya golongan al-Riddah. Golongan ini perlu diperangi untuk mempertahankan kedudukan Islam.Ada yang dihapuskan dan ada yang kembali ke jalan Allah. SMT.[4]

d) Jihad menentang  golongan munafik

Jihad dalam  kategori ini bermaksud menentang  golongan  yang berselindung  di sebalik  nama Islam.Terdapat banyak ayat al-Quran yang membicarakan berkenaan golongan  munafik  ini. Misalnya,  dalam  surah ol-Munafiqun  yang menjadi panduan kepada umat Islam sewaktu berhadapan dengan golongan  ini.Antara dalil al-Quran yang  terdapat  surah at-Taubah ayat73 yang menyeru kepadajihad ke atas orang kafir dan munafik ialah"WahaiNabi, berjihadlah  menentang orang-orang  kafir dan orang-orang munafik,  dan bertindak keras terhadap  mereka".

e)Melambangkan pengabdian diri kepada Allah SWT.

Jihad melambangkan pengabdian diri terhadap Allah SWT. Penglibatan dalam peperangan  secara tidak langsung menggambarkan bahawa individu tersebut berusaha memenuhi tuntutan syariat Islam. Apabila seorang individu mengetepikan kesenangan dan berjuang dengan bersungguh-sungguh , maka peranan jihad telah memperkasakan ketahanan dan pertahanan tentera Islam.

f)Ganjaran syurga.

Kepentingan jihad juga ialah ganjaran dan jaminan syurga kepada orang yang syahid dalam peperangan. Memang dinyatakan dalam al-Quran bahawa orang yang syahid kerana jihad fisabillillah menentang orang kafir demi menegakkan syiar Islam dijanjikan balasan syurga kepada mereka. Perkara ini menjadi peluang dan pendorong penguat semangat tentera Islam bagi melaksanakan jihad.

g)Mempertahan Islam maruah dan negara.

Konsep jihad juga digunakan untuk mempertahankan maruah diri dan negara. Pada zaman Rasulullah SAW tentera Islam menghadapi golongan musyrikin Quraisy dalam beberapa siri peperangan. Dalam kebanyakan pertempuran, tentera Islam dapat mengalahkan musuh dengan berpegang kepada konsep jihad yang tinggi. .[5]

---

[1Mahdi Shuid, Sazlina Othman dan Arjuna @ Mohd. Noor Yunus, Teks STPM Pra U Sejarah  Islam Penggal 2, (Bandar Baru Bangi: Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd, 2014), 124.

[2]Mahayudin Hj. Yahya et. Al., Ace Ahead Teks STPM Sejarah Islam (500-1918) Penggal 2 Edisi Kemaskini, (Shah Alam: Oxford Fajar.2014)  ,75.

[3]“Pertahanan dan Pembukaan Wilayah”,dalam  Modul Pengajaran dan Pembelajaran STPM Sejarah, (Putrajaya: Kementerian Pendidikan Malaysia,2013),29.

 [4]Skor A Dalam STPM Sejarah Islam Penggal 2 (940/2),(Petaling Jaya: Penerbitan Ilmu Bakti Sdn Bhd,2015), ,43

[5]Ibid.43

Unit 3.4 Penglibatan Kerajaan Utmaniah Dalam Perang Dunia Pertama

Oleh-AHMAD BIN YAAKOB

Pengenalan Perang Dunia Pertama.

      Perang Dunia Pertama (1914-1918) berlaku antara dua pihak, iaitu Jerman, Austria-Hungary dan Turki Uthmaniyah yang dikenali sebagai Triple Alliance (Perikatan Tiga Kuasa) dengan pihak yang satu lagi, iaitu Rusia, Britain serta Perancis yang dikenali sebagai Triple Entente (Pakatan Tiga Kuasa) yang kemudiannya disertai Itali pada tahun 1907.

      Perang Dunia Pertama meletus disebabkan berlakunya persaingan politik dan ekonomi antara perikatan negara-negara di Eropah. Pada 28 Jun 1914, pejuang kebangsaan Serbia telah membunuh waris takhta kerajaan Austria-Hungary, iaitu Archduke Franz Ferdinand di Sarajevo, ibu negeri Bosnia. Peristiwa ini menjadi sebab serta-merta meletusnya The Great War atau Perang Dunia Pertama dan membawa kuasa-kuasa besar di Eropah melibatkan diri dalam kancah Perang Dunia Pertama.[1]

Penglibatan kerajaan Uthmaniyah dalam Perang Dunia Pertama signifikan terhadap dunia Islam. Ini kerana kerajaan Utmaniyah merupakan kuasa Islam tunggal yang teribat dalam peperangan tersebut. Perang Dunia Pertama berlaku di antara kuasa besar seperti British, Perancis, Rusia dan Itali sebagai Kuasa Bersekutu manakala Jerman dan kerajaan Uthmaniyah sebagai kuasa Pusat.[2]   

Faktor Perang Dunia Pertama

Peranan tiga pemimpin tertinggi Persatuan Kesatuan dan

Kemajuan (CUP) dalam Perang Dunia Pertama

Faktor penglibatan kerajaan Turki Uthmaniyyah dalam Perang Dunia Pertama

a. Usaha terakhir untuk memastikan wilayah-wilayah jajahan kekal dalam kekuasaan Uthmaniyyah -ancaman Pakatan Bertiga (British, Perancis dan Rusia).

b. Mempertahankan wilayah Uthmaniyyah di kawasan Balkan - majoriti penduduk Kristian - desakan kuasa autonomi - berhadapan dengan percaturan politik daripada negara-ne g ara jiran di Balkan. Menyebelahi Jerman dalam Perang Dunia Pertama unfuk mengatasi ancaman Rusia yang ingin menguasai wilayah Balkan.

c.Hubungan tegang dengan British

Mendapatkan kembali wilayah Uthmaniyyah -Mecedonia, Thrace, Selatan Anatolia, Mesir dan Cyprus. Membebaskan rakyatnya di Caucasus dan Asia Tengah daripada kekuasaan Rusia dan Armenia.

 Mengukuhkan kekuasan khilafah Uthmaniyyah ke seluruh dunia, membebaskan pemerintahan daripada dominasi ekonomi dan politik kuasa Eropah.

Pengisytiharan jihad - reaksi dunia Islam – gagal mencapai sasaran kerana bangsa berperang dengan tentera Uthmaniyyah atas dasar nasionalisme yang ditaja British. Kegagalan turut disebabkan kelemahan struktur ketenteraan Uthmaniyyah.[3]

      Perjanjian Sykes-Picot - wilayah Uthmaniyyah dibahagikan kepada Perancis, Inggeris, Rusia dan Itali. Gencatan Senjata Mudros.

---

[1] Mahdi Shuid, Sazlina Othman dan Arjuna @ Mohd. Noor Yunus, Teks STPM Pra U Sejarah  Islam Penggal 2, (Bandar Baru Bangi: Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd, 2014),304.

[2] Mahayudin Hj. Yahya et. Al., Ace Ahead Teks STPM Sejarah Islam (500-1918) Penggal 2 Edisi Ketga, (Shah Alam: Oxford Fajar.2017)  ,8

[3]“Perang Dunia Pertama”, dalam  Modul Pengajaran dan Pembelajaran STPM Sejarah, (Putrajaya: Kementerian Pendidikan Malaysia,2013) ,129.

2.3.2 Sumbangan tokoh Al-Khawarizmi

 oleh-AHMAD BIN YAAKOB

1. Al-Khawarizmi

Nama sebenar al-Khwarizmi iaah Muhammad bin Musa al-Khwarizmi. Beliau juga dikenali sebagai Abu Abdullah. Dalam kalangan orang Barat, beliau dikenali dengan nama A-Goritmi, Al-Cowarizmi atau Al-Gorism. Mendapat gelaran al-Khawarizmi kerana berasal dari Khwarizmi atau Khuway, sebuah tempat di selatan Tasik Aral di Turkistan atau kini dikenali sebagai Republik Urbekistan, bekas jajahan Soviet Union.[1]

      Al-Khwarizmi berbangsa Parsi dan dilahirkan pada tahun 780 Masihi dan meninggal dunia di Baghdad pada tahun 846 Masihi. Beliau berhijrah ke KotaBaghdad dan menghabiskan lebih dari separuh  usianya di kota tersebut.[2]

Latar belakang Al-Khawarizmi

Kepakaran beliau dalam ilmu matematik diiktiraf oleh pemerintah Abbasiyah iaitu Khalifah Harun al-Rashid yang melantiknya sebagai pakar matematik dan ahli akademik matematik di Baitul Hikmah. Khalifah al-Makmum melantik beliau sebagai pengarah arkib di perpustakaan istana. Al-Khawarizmi mengemaskini sistem perpustakaan dengan menambah indeks buku-buku di perpustakaan tersebut di Baitul Hikmah. Beliau turut bertugas mengetuai dan mengawasi kerja penterjemahan buku-buku Matematik dalam bahasa Yunani yang diperoleh daripada kerajaan Byzantine.

Al-Khawarizmi seorang tokoh Islam yang berpengetahuan luas dalam bidang falsafah, logik, aritmetik, geometri, muzik, kejuruteraan, sejarah Islam dan kimia.

SUMBANGAN

a. Matematik:

Memperkenalkan sistem nombor India (kini dikenali angkaArab) yang digunakan sehingga kini iaitu 0 hingga 9.Angka-angka tersebut menggunakan simbol-simbol yangmewakili nilai-nilai tertentu.

      Beliau memperkenaran beberapa proses pengiraan termasuk operasi dan pecahan.Tokoh pertama yang memperkenalkan algebra dan matematik. Antara cabang matematik yang diperkenalkan beliau seperti geometri, algebra, aritmetik dan lain-lain.[3]

. Memperkenalkan penggunaan angka dMemperkenalkan penggunaan angka dalam karyanya De Numero Indorum yang berkaitan dengan aritmetik. Beliau menerangkan tentang angka sifar. Dengan adanya angka sifar, operasi tambah, tolak, darab, bahagi, kuasa, log,kosinus dan lain-lain dapat diselesaikan dengan mudah,malah membolehkan ilmu sains dan teknologi berkembang dengan lebih pesat.Angka sifar yang diperkenalkan olehnya dipinjam oleh bahasa-bahasa Eropah dengan sebutan cifre,chiffre danzero.

      Melalui angka sifar akan terbitkan nombor yang mencapai infiniti.Sistem angka juga dapat dikaitkan dengan bidang lain termasuk astronomi yang membolehkan meramal gerhana, menentukan planet-planet atau planet-palent dan lain-lain.

.

     Dalam konsep algebra (aljabar - ilmu persamaan), al-Khawarizmi memperkenalkan kaedah penyelesaian tersusun dan sistematik sehingga digelar Bapa Ilmu Algebra. Karya

algebra beliau - Hisab al-Jabal wa al-Muqabalah.Bukl beliau yang memperkenalkan kaedah arimetik al-Jabar telah diterjemahkan dalam bahasa Latin dan menjadi rujukan di

universiti-universiti Eropah sejak abad ke 12 hingga 16M.

      Beliau orang pertama yang mengajar algebra dalam bentuk mudah dan menyelesaikan banyak permasalahan seperti pewarisan, pembahagian harta pusaka dan perniagaan melalui karyanya. Al-Khawarizmi telah membangunkan bidang trigonometri iaitu ilmu matematik mengenai sudut dan sempadan segi tiga yang mengandungi fungsi sin.

      Beliau menyempurnakan teori geometri yang mewakili muka keratan kon dan membangunkan kalkulus yang membanfunya menguasai konsep perbezaan.Karya beliau yang lain - Kitab al-Jam'a bil Hisab al-Hindi berkaitan dengan konsep aritmetik.[4]

Geografi :

        Dalam bidang Geografi beliau pernah menghitung Garisan Khatulistiwa bumi pada tahun 830 Masihi dan mendapati ukurannya ialah 40.248 km berbanding dengan penemuan masa sekarang 40.070 km.[5] Al-Khawarizmi telah membetulkan pandangan Ptolemy mengenai geografi termasuk dalam melakar peta dunia.Beliau adalah saintis pertama melakar peta dunia pada tahun 830M.Menghasilkan karya geografi - Kitab Surat al-Ard. Kitab ini telah diterjemahkan bersama petanya ke dalam bahasa lain.Menulis tentang takwim Yahudi yang berjudul Istikhraj Tarikh al-Yahudi.

 c. Astronomi:

. Pembangunan ilmu kaji bintang dan ilmu falak oleh Al-Khawarizmi memberi sumbangan besar terhadap kemajuan dalam bidang sains astronomi.Hasil kerjaya beliau turut meliputi ke{a-kerja berkaitan dengan jam, alatyangmenunjukkan waktu dengan bayangan matahari serta alat kaji bintang.

     Beliau banyak menghasilkankarya astronomi dan diterjemahkan ke pelbagai bahasa asing. Antaranya Kitab al-Tarikh dan Kitab al-Rukhmat (buku berkenaan alat yang menunjukkan waktu dengan bayagan matahari).Khalifah al-Makmum telah melantik al-Khawaizmi sebagai penasihat astronomi dan bertugas di balai cerap yang didirikan oleh baginda di Baghdad.[6]

---

[1] Mahdi Shuid, Sazlina Othman dan Arjuna @ Mohd. Noor Yunus, Teks STPM Pra U Sejarah  Islam Penggal 2, (Bandar Baru Bangi: Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd, 2014),254.

[2] Ibid,

[3] “Perkembangan intelektual Sumbangan tokoh Al-Khawarizmi”, dalam  Modul Pengajaran dan Pembelajaran STPM Sejarah, (Putrajaya: Kementerian Pendidikan Malaysia,2013),80.

[4] Ibid, 81.

[5] Mahdi Shuid, Sazlina Othman dan Arjuna @ Mohd. Noor Yunus, Teks STPM Pra U Sejarah  Islam Penggal 2,256

[6] “Perkembangan intelektual Sumbangan tokoh Al-Khawarizmi”, dalam  Modul Pengajaran dan Pembelajaran STPM Sejarah,82 

UNIT 2.3 Perkembangan intelektual

OLEH- AHMAD BIN YAAKOB

2.3.2 Sumbangan tokoh

hp Menilai sumbangan tokoh - al-Khawarizmi, Ibn Sina, al-Ghazali dan Ibn Khaldun.

1. Al-Khawarizmi

Nama sebenar al-Khwarizmi iaah Muhammad bin Musa al-Khwarizmi. Beliau juga dikenali sebagai Abu Abdullah. Dalam kalangan orang Barat, beliau dikenali dengan nama A-Goritmi, Al-Cowarizmi atau Al-Gorism. Mendapat gelaran al-Khawarizmi kerana berasal dari Khwarizmi atau Khuway, sebuah tempat di selatan Tasik Aral di Turkistan atau kini dikenali sebagai Republik Urbekistan, bekas jajahan Soviet Union.[1]

      Al-Khwarizmi berbangsa Parsi dan dilahirkan pada tahun 780 Masihi dan meninggal dunia di Baghdad pada tahun 846 Masihi. Beliau berhijrah ke KotaBaghdad dan menghabiskan lebih dari separuh  usianya di kota tersebut.[2]

Latar belakang Al-Khawarizmi

Kepakaran beliau dalam ilmu matematik diiktiraf oleh pemerintah Abbasiyah iaitu Khalifah Harun al-Rashid yang melantiknya sebagai pakar matematik dan ahli akademik matematik di Baitul Hikmah. Khalifah al-Makmum melantik beliau sebagai pengarah arkib di perpustakaan istana. Al-Khawarizmi mengemaskini sistem perpustakaan dengan menambah indeks buku-buku di perpustakaan tersebut di Baitul Hikmah. Beliau turut bertugas mengetuai dan mengawasi kerja penterjemahan buku-buku Matematik dalam bahasa Yunani yang diperoleh daripada kerajaan Byzantine.

Al-Khawarizmi seorang tokoh Islam yang berpengetahuan luas dalam bidang falsafah, logik, aritmetik, geometri, muzik, kejuruteraan, sejarah Islam dan kimia.

SUMBANGAN

a. Matematik:

Memperkenalkan sistem nombor India (kini dikenali angkaArab) yang digunakan sehingga kini iaitu 0 hingga 9.Angka-angka tersebut menggunakan simbol-simbol yangmewakili nilai-nilai tertentu.

      Beliau memperkenaran beberapa proses pengiraan termasuk operasi dan pecahan.Tokoh pertama yang memperkenalkan algebra dan matematik. Antara cabang matematik yang diperkenalkan beliau seperti geometri, algebra, aritmetik dan lain-lain.

. Memperkenalkan penggunaan angka dMemperkenalkan penggunaan angka dalam karyanya De

Numero Indorum yang berkaitan dengan aritmetik. Beliau menerangkan tentang angka sifar. Dengan adanya angka sifar, operasi tambah, tolak, darab, bahagi, kuasa, log,

---

[1] Mahdi Shuid, Sazlina Othman dan Arjuna @ Mohd. Noor Yunus, Teks STPM Pra U Sejarah  Islam Penggal 2, (Bandar Baru Bangi: Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd, 2014),254.

[2] Ibid,

AGAMA DAN KEPERCAYAAN MASYARAKAT ARAB JAHILIAH

OLEH-AHMAD YAAKOB

Kepercayaan kepada agama terbahagi kepada dua, iaitu agama samawi (agama langit) yang diturunkan Allah SWT melalui nabi-nabi dan mempunyai kitab dan agama ciptaan yang direka oleh menusia sendiri.[1]

Kesesatan agama dalam kalangan masyarakat jahiliah mempunyai hubungan rapat dengan ketiadaan petunjuk dan pedoman daripada kitab suci dan rasul pada waktu itu sehingga mereka tunduk kepada kuasa berhala dan menganut agama berhala (wathani).

       Di samping agama berhala, terdapat juga agama-agama lain seperti agama Majusi, Nasrani dan Yahudi yang telah diselewengkan,tetapi bilangan penganutnya amatlah kecil.

Pengaruh asing menjadi faktor pendorong penyebaran pelbagai agama di Semenanjung Tanah Arab kerana hubungannya dengan dunia luar melalui perdagangan, hubungan diplomatik dan

kegiatan-kegiatan agama. Dua kuasa besar, iaitu Parsi dan Byzantine berlumba-lumba untuk menyebarkan agama masing-masing. Parsi menyebarkan agama Majusi sementara Byzantine menyebarkan agama Nasrani.

       Walau bagaimanapun, sebahagian besar kaum Badwi di kawasan tengah Semenanjung Tanah Arab masih menyembah berhala. Terdapat lima golongan beragama dalam kalangan masyarakat

Arab, iaitu:

(a) menyembah berhalal wathani.

(b) menyembah api/Majusi.

(c) Nasrani/Kristian.

(d) Yahudi.

(e) Hanif/Samawi.Pengikut agama Hanif, iaitu agama yang dibawa oleh Nabi Ibrahim a.s dan anaknya Nabi Ismail a.s.[2]

Agama menyembah berhala merupakan agama yang dominan dalam kalangan masyarakat Arab.Orang yang mula-mula memperkenalkan agama menyembah berhala ialah Umar bin Luai. Berhala tersebut dibawa dari Syam lalu diletakkan di sekeliling Kaabah dan disembah. Berhala-berhala yang disembah diperbuat daripada batu, kayu dan logam sama ada berbentuk asli atau replika.Pusat agama berhala terletak di kota Makkah. Pada waktu itu di sekeliling Kaabah terdapat kira-kira 360 buah berhala.Berhala-berhala yang terkenal di Makkah ialah al-Uzza, al-Latta dan al-Manat.

       Agama Majusi berasal dari Parsi.Mereka tidak mempunyai kitab dan tidak mengakui nabi yang diutus oleh Allah SWT.Penganut agama Majusi mempercayai dua tuhan, iaitu tuhan yang baik dan tuhan Yang jahat.Mereka juga percaya kepada dua konsep api, iaitu api sebagai penerang dan api sebagai pemusnah. Agama ini terbahagi kepada tiga mazhab yang besar, iaitu Kayumarthiyah, Zarwaniyah dan Zaradusshitiyah.

       Agama Yahudi ialah agama yang dibawa oleh Nabi Musa a.s. yang diutus kepadanya kitab Taurat.penganut agama Yahudi, iaitu Bani Israel telah mengubah isi kandungan kitab Taurat dan Allah SWT telah melaknat mereka.

       Agama Nasrani (Kristian) dibawa oleh Nabi Isa a.s. yang diturunkan kepadanya kitab suci Injil.Kaumnya juga telah mengubah isi kandungan kitab ini.Agama Nasrani dikembangkan ke utara Semenanjung Tanah Arab menerusi penduduk Ghassan dan Hirah, di sebelah selatan pula menerusi penduduk Habsyah pada abad ke-6 M.

       Segelintir orang Arab menganut agama Hanif yang dibawa oleh Nabi Ibrahim a.s.. Mereka digelar Hunafa (Muslim) dan mentauhidkan Allah SWT.

Kepercayaan animisme

Bentuk kepercayaan masyarakat jahiliah terbahagi kepada dua, iaitu kepercayaan beragama dan kepercayaan animisme.Sebahagian masyarakat jahiliah yang tidak beragama mengamalkan kepercayaan animisme.Antara amalan animisme masyarakat jahiliah ialah memuja roh, penunggu atau kuasa ghaib, menyembah objek-objek seperti batu atau pokok-pokok yang besar, api dan sebagainya.

       Masyarakat jahiliah juga memuja matahari, bulan dan bintang kerana menganggap cakerawala mempunyai kuasa dalam kehidupan mereka. Mereka percaya bahawa matahari membolehkan tumbuh-tumbuhan hidup, manakala bulan dan bintang pula menjadi petunjuk dalam perjalanan pada waktu malam.

Golongan masyarakat jahiliah yang menyembah Tuhan Padang Pasir pula dikenali sebagai ahl al-Saf.Amalan yang dilakukan oleh golongan ini ialah berjalan-jalan di padang pasir pada waktu malam sambil menyanyi, bergendang dan membawa unggun api.

       Selain itu, terdapat juga masyarakat jahiliah yang mengamalkan ajaran sihir dengan menyembah jin dan dewa-dewa.Manakala ada pula segolongan masyarakat jahiliah yang

menyembah malaikat lelaki dan perempuan kerana dianggap sebagai perantara.Masyarakat jahiliah juga mempunyai kepercayaan tradisi yang berunsur tahayul seperti menilik nasib,sangka baik dan sangka buruk dengan isyarat-isyarat tertentu, mempercayai kuasa azimat tangkal dan ahli nujum.Kedatangan Islam telah mengubah corak kehidupan masyarakat jahiliah bukan sahaja dari segi agama tetapi juga dari segi ketamadunan fizikal dan mental.

---

[1] Mohd Sukki Othman dan Wan Muhammad  Wan Sulong ,Teks Pra U STPM Sejarah Penggal 2, (Kuala Lumpur: Pearson Malaysia Sdn. Bhd, 2015), 8.

[2] Mahayudin Hj.Yahya et.al.,Sejarah Islam (500-1918) Penggal 2,Edisi Kemaskini(Shah Alam:Oxford Fajar,2014),5.